aakanee khmer greetings

KHMER RECORDINGS — KHMER GREETING 1 — SITHY/F Copyright © 2015 www.aakanee.com. This document and the corresponding illustration and recording are provided under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License. from HERE

Khmer Greeting 1 – Sithy/F (2015) [6:52]
Sithy explains the Khmer greeting gesture, and that it is also used to say thank you, sorry or to welcome someone. There are 5 different levels, depending on relative status.


សូមជម្រាបសួរនេះជាការពន្យល់ទៅលើអត្ថន័យនៃការសំពះនៅក្នុងប្រទេសខ្មែរ ពាក្យថា សំពះ គឺមានន័យថាគឺជាការដែលយើងលើកដៃទាំងសងខាង លើកដៃប្រណមផ្គុំគ្នា ហើយលើកមកខាងលើ ហើយការសំពះគឺជាវិធីមួយ ឬក៏មធ្យោបាយមួយដែលសម្តែងនូវការអរគុណ ឬក៏ការជម្រាបសួរ អញ្ចឹងគឺក្នុងការពេលដែលជួបគ្នា ប្រជាជនខ្មែរគឺការជួបគ្នាគឺប្រើប្រាស់ការសំពះ អញ្ចឹងគឺការសំពះដែលបង្ហាញអំពីអត្ថន័យ បង្ហាញពីការជម្រាបសួរ ជួបគ្នាជាលើកដំបូង ឬក៏ការស្វាគមន៍គ្នាគឺសំពះ ហើយការសំពះក៏ប្រើសម្រាប់ការសុំទោស
soom jmrabsuorneħ jakar pny’l ţwleu ·t ŧnáy nei karsḿpħ nwknog brţes xmaer paky ŧa sḿpħ quu man náy ŧa quu jakar dael yeug leukdei ţaḿg sgxag leukdei brńm fqoḿ qna heuy leukmk xagleu heuy karsḿpħ quuja viṯii muoy ŗkº mṯyoubay muoy dael smtaeg noov kar·rqoń ŗkº karjmrabsuor ·ṉcug quu knog karpeldael juobqna brjajnxmaer quu karjuobqna quu breubra’s karsḿpħ ·ṉcug quu karsḿpħ dael bghaṉ ·ḿpii ·tŧnáy bghaṉ pii karjmrabsuor juobqna ja leuk dḿboog ŗkº karsvaqmn´ qna quu sḿpħ heuy karsḿpħ kº breu smra’b karsoḿţous […]
(pUnyU’l explain — ţwleu against/at — ·At‍ŧEnáy meaning — nei that — kar.. makes NOUN from VERB — sAḿpEAħ hands together at chest — paky word — ŧa tell/that — náy meaning — dael when — leuk raise — dei hand — ţaḿg sgxag both sides — brAńAm greeting hands together — fqoḿ connect — qna each other — xagleu above — quuja=quu (is) — viṯii method/ritual — ŗUkº either..or — mṯyoubay way — sOmtaeg show — ·Aṉcug so/like this — kardael/peldael when — breu(bras) use — bOghaṉ show — ·ḿpii about — dAḿboog at first — svaqUmn´ welcome — smra’b for/as — somţous apologise)

ប្រើសំពះ។ អញ្ចឹងគឺការសំពះ គឺជាការដឹងគុណ ហើយនឹងបង្ហាញអំពីការសុំទោស ហើយនិងការជម្រាបសួរ រាក់ទាក់គ្នាការជម្រាបសួរ ការដឹងគុណ អរគុណ ហើយនិងការសុំទោស អញ្ចឹង ការសំពះគឺប្រើក្នុងឱកាសដូចជា ការជួបគ្នា ជម្រាបសួរ ជួបគ្នា រាក់ទាក់ស្វាគមន៍គ្នា គឺសំពះ ហើយការសំពះក៏ប្រើសម្រាប់ពេលដែលយើងធ្វើខុស ឧទាហរណ៍ថាក្មេងឬ ក៏អ្នកណាម្នាក់ធ្វើខុស គឺយើងប្រើការសំពះនេះដែរ គឺបង្ហាញអំពីការសោកស្ដាយ ការសុំទោស
breu sḿpħ _ ·ṉcug quu karsḿpħ quuja kardugqoń heuynug bghaṉ ·ḿpii karsoḿţous […] heuynig karjmrabsuor […] ra’kţa’k qna karjmrabsuor kardugqoń ·rqoń heuynig karsoḿţous ·ṉcug karsḿpħ quu breu knog õkas doocja karjuobqna jmrabsuor juobqna ra’kţa’k svaqmn´ qna quu sḿpħ heuy karsḿpħ kº breu smra’b peldael yeug ṯveuxos oţahrń´ ŧa kmeg ŗkº n·kńamna’k ṯveuxos quu yeug breu karsḿpħ neħ daer quu bghaṉ ·ḿpii karsouksday karsoḿţous […]
(dugqoń grateful — heuynug and (final) — rEa’kţEa’k warmly — ṯveuxos do wrong — oţahOrń´ for example (utiehor) — kmeg young — n·kńamna’k someone — souksday regret)

សំពះ។ ហើយមួយទៀត គឺយើងសំពះនៅពេលដែលយើងអរគុណ ដឹងគុណពេលអ្នកណាឲ្យរបស់ ឬក៏អ្នកណាដែលធ្វើការល្អសម្រាប់យើងគឺយើងដឹងគុណ គឺ អរគុណ គឺសំពះអរគុណ។ ហើយការសំពះជាទូទៅគឺមាន ៥ បែប គឺមានន័យថាការសំពះគឺបង្ហាញអំពីឋានៈ ឬក៏កាលៈទេសៈ ឬក៏ពេលវេលាខុសគ្នា ហើយ ក្នុងនោះការសំពះគឺមាន ៥ បែប អញ្ចឹងគឺយើងប្រើការសំពះនេះ គឺសម្រាប់បង្ហាញអំពីទី ១ យើងដឹងហើយសំពះគឺដើម្បីជួបគ្នា សំពះជម្រាបសួរ សំពះសុំទោស សំពះអរគុណ។ តែការសំពះនេះផងដែរគឺមាន ៥ បែប គឺមានន័យថាបង្ហាញអំពីកាលៈទេសៈ ៥ ខុសគ្នា
sḿ pħ _  heuy muoyţiet quu yeug sḿpħ nwpeldael yeug ·rqoń dugqoń pel n·kńa ouy rb’s ŗkº n·kńa dael ṯveukar l· smra’b yeug quu yeug dugqoń quu ·rqoń quu sḿpħ ·rqoń_ heuy karsḿpħ jaţooţw quuman 5 baeb quu mannáy ŧa karsḿpħ quu bghaṉ ·ḿpii đanḥ ŗkº kalḥţesḥ ŗkº pelvela xosqna heuy knognouħ karsḿpħ quuman 5 baeb ·ṉcug quu yeug breu karsḿpħ neħ quu smra’b bghaṉ ·ḿpii ţii 1 yeug dug heuy sḿpħ quu deumbii juobqna sḿpħ jmrabsuor sḿpħ soḿţous sḿpħ ·rqoń_ tae karsḿpħ neħ fgdaer quuman 5 baeb quu mannáy ŧa bghaṉ ·ḿpii kalḥţesḥ 5 xosqna)
(muoyţiet moreover — n·kńa someone — ouy give — rb’s thing — lA·OR good — jaţooţw generally — quuman there are — baeb type — đanḥ level — kalḥţesḥ circumstance — pelvela time — xosqna different from each other — deumbii in order to — fOgdaer also —

ទី ១ ការសំពះគឺ យើងប្រើម្រាមដៃទាំងសងខាង គឺយើងប្រើបាតដៃទាំងសងខាងនិងផ្គុំចូលគ្នា អញ្ចឹងគឺសំពះ គឺ លើកដៃទាំងសងខាង ដែលយើងផ្គុំចូលគ្នា និងហើយពេលដែលយើងលើកដៃកាន់តែខ្ពស់ អញ្ចឹងគឺជាការសំពះព្រះ ឬក៏គ្រឿងសក្ការបូជាផ្សេងៗ អញ្ចឹងគឺសំពះ សំពះព្រះ សំពះព្រះដូចជាព្រះពុទ្ធ ឬក៏ការបន់ស្រន់ បួងសួង ឬក៏វត្ថុសក្តិសិទ្ធ វត្ថុសក្តិសិទ្ធនឹងគឺសំដៅទៅលើអប្បិយជំនឿ ដូចជាការជឿទៅលើអ្វីមួយ ជឿថាដែលអាចនិងជួយបាននិងគឺ ការបន់ស្រន់ អញ្ចឹងដូចជា ប្រជាជនខ្មែរ ពេលដែលគាត់ចង់បានអ្វីមួយ គាត់បន់ស្រន់ គាត់មានជំនឿ ឬក៏យើងហៅថា អប្បិយជំនឿ អប្បិយជំនឿគឺជាការជឿទៅលើអ្វីមួយដោយមិន
ţii 1 karsḿpħ quu yeug breumram deiţaḿg sgxag quu yeugbreubat deiţaḿg sgxagnig fqoḿ coolqna ·ṉcugquu sḿ pħ quu leuk deiţaḿg sgxag daelyeug fqoḿ coolqna nigheuypel daelyeugleuk deika’n taexp’s ·ṉcugquuja karsḿpħ prħ ŗkº qruegskkarboo ja fseg~ ·ṉcugquu sḿpħ sḿpħ prħ sḿ pħ prħ dooc japrħ poţṯ ŗkº karb’n sr’n buogsuog ŗkº vt ŧosktisiţṯ vt ŧosktisiţṯnugqusḿ dwţwleu·bbiy jḿ nue doc jakar jueţwleu·viimuoy jueŧa dael·acnig juoybannigquu karb’n sr’n ·ṉcug dooc ja brjajn xmaer pel daelqa’t c’g ban ·viimuoy qa’t b’n sr’n qa’t man jḿ nue ŗkº yeughw ŧa ·bbiy jḿ nue ·bbiy jḿ nuequu jakar jueţwleu ·vii muoy douymin
[…] មិនបានដឹងពិតប្រាកដ មានន័យថា អប្បិយជំនឿជឿទៅលើរបស់សក្តិសិទ្ធ ឬក៏ពេលខ្លះយើងជឿទៅលើព្រះពុទ្ធសាសនា អញ្ចឹងការបន់ស្រន់ ការថ្វាយបង្គំព្រះ គឺការសំពះនេះ គឺដៃទាំងសងខាងលើកទៅដល់ថ្ងាសលើកឲ្យខ្ពស់ទៅដល់ថ្ងាស អញ្ចឹងគឺបង្ហាញអំពី ការសំពះនិងគឺ ជាទូទៅ ពេលដែលយើងប្រើសម្រាប់ថ្វាយបង្គំព្រះ ឬក៏វត្ថុសក្តិសិទ្ធ ឬក៏អប្បិយជំនឿ
minban dugpit brakd mannáy ŧa ·bbiy jḿ nue jue ţwleu rb’s sktisiţṯ ŗkº pelxlħ yeug jue ţwleu prħ poţṯsasna ·ṉcug karb’n sr’n kar ŧvaybg qḿ prħ quu karsḿpħ neħ quu deiţaḿg sg xagleuk ţw d’l ŧgasleuk ouy xp’s ţw d’l ŧgas ·ṉcug quu bg haṉ ·ḿpii karsḿpħ nig quu jaţooţw pel daelyeug breu smra’b ŧvay bg qḿ prħ ŗkº vt ŧosktisiţṯ ŗkº ·bbiy jḿ nue
[…]ផ្សេងៗ
fseg~
[…] ការបន់ស្រន់ គឺសំពះគឺលើកដៃទាំងសងខាងគឺខ្ពស់មកដល់ថ្ងាស។
karb’n sr’n quu sḿpħ quu leuk deiţaḿg sgxag quu xp’s mk d’l ŧgas_

ហើយសំពះមួយទៀតគឺពេលដែលយើងសំពះស្ដេច ឬក៏ព្រះសង្ឃ អញ្ចឹងស្ដេចក៏ជាអ្នកដែលមានឋានៈខ្ពស់ដែលក្នុងប្រទេសខ្មែរ។ គឺស្ដេចគឺមាន
heuy sḿ pħ muoyţiet quupel daelyeugsḿ pħ sdec ŗkº prħ sg ᶍ ·ṉcugs deckº jan·k daelmanđanḥ xp’s daelknogbrţesxmaer_ quu sdec quu man
[…]ខ្ពស់បំផុតបន្ទាប់ពីព្រះមកគឺស្ដេច ហើយស្ដេចហើយនិងព្រះសង្ឃ ស្ដេចនិងព្រះសង្ឃ គឺដៃទាំងសងខាង នឹងគឺត្រឹមតែច្រមុះទេ គឺត្រឹមច្រមុះ សំពះស្ដេច ឬក៏ព្រះសង្ឃ។
xp’s bḿ fotbnţa’b piprħ mkquu sdec heuy sdecheuynigprħ sg ᶍ s decnigprħ sg ᶍ quu deiţaḿg sgxag nug quutrumtaecrmoħ ţe quu trumcrmoħ sḿ pħ sdec ŗkº prħ sgᶍ_

ហើយសំពះមួយទៀតពេលដែលយើងសំពះឪពុកម្ដាយ គ្រូ បងប្អូន ឬក៏អ្នកដែលមានវយចំណាស់ជាងដូចជា ជីដូនជីតា ឪពុកម្ដាយ អ្នកដែលមានវយចំណាស់ជាង បង
heuy sḿ pħ muoyţietpel daelyeugsḿ pħ òpok mday qroo bgb·on ŗkº n·k daelmanvycḿ ńa’s jag dooc ja jii don jiita òpok mday n·k daelmanvycḿ ńa’s jag bg
[…] អញ្ចឹងអ្នកទាំងអស់គឺមានអាយុច្រើនជាងយើង អញ្ចឹងដៃគឺមកត្រឹមមាត់ ដាក់មកត្រឹមមាត់ ការសំពះដៃទាំងសងខាងគឺដាក់មកត្រឹមមាត់។
·ṉcugn·kţaḿg ·’s quu man ·ayocreun jagyeug ·ṉcug deiquu mktrumma’t da’k mktrumma’t karsḿ pħ deiţaḿg sgxagquu da’k mktrumma’t _

ហើយសំពះមួយទៀត មួយបែបទៀតគឺ បង្ហាញពីឋានៈតួនាទីដែលគឺ សំពះអ្នកដែលមានឋានៈទាប ឋានៈប្រហែលយើង គឺអ្នកដែលមានអាយុស្មើយើង ឬក៏ឋានៈ
heuysḿ pħ muoyţiet muoybaebţietquu bg haṉpiđanḥ tuonaţii daelquu sḿpħ n·k daelmanđanḥ ţab đanḥ brhaelyeug quu n·k daelman·ayosmeuyeug ŗkº đanḥ
[…] ឋានៈដូចយើងដែរ។ អញ្ចឹងសំពះនឹងគឺត្រឹមចង្កា ក្រោមពីមាត់
đanḥ doocyeug daer_ ·ṉcugsḿ pħ nugquu trumcg ka kroumpii ma’t
[…]ត្រឹមចង្កា ដៃទាំងសងខាងគឺសំពះត្រឹមចង្កា
trumcg ka deiţaḿg sgxagquu sḿ pħ trumcg ka

ហើយសំពះចុងក្រោយគឺសម្រាប់អ្នកដែលមានឋានៈតួនាទីទាបជាងយើង ឧទាហរណ៍អ្នកដែលមានអាយុតិចជាងយើង ដូចជាប្អូន ឬក៏ក្មេងៗ ឬក៏អ្នកដែលមានឋានៈតួនាទីក្នុងសង្គមទាបជាងយើង គឺសំពះនៅត្រឹមដើមទ្រូង។
heuysḿ pħ cogkrouyquu smra’b n·k daelmanđanḥ tuonaţiiţab jagyeug oţahrń´n·k daelman·ayotic jagyeug dooc jab·oon ŗkº kmeg~ ŗkº n·k daelmanđanḥ tuonaţii knogsg qmţab jagyeug quu sḿ pħ nwtrum deumţroog_

អញ្ចឹងសរុបសេចក្តីមកគឺការសំពះនៅក្នុងប្រទេសខ្មែរ គឺបង្ហាញអំពី គឺបង្ហាញ គឺប្រើសម្រាប់ការជួបគ្នា ការស្វាគមន៍គ្នា ដូចជា ការសំពះជម្រាបសួរ សំពះជម្រាបលា ហើយសំពះពេលដែលយើងអរគុណ ហើយនិងសំពះពេលដែលយើងសុំទោស ហើយការសំពះនេះទៀតគឺប្រើ
·ṉcugsrobsecktii mkquu karsḿ pħ nwknogbrţesxmaer quu bg haṉ·ḿ pii quu bg haṉ quu breusmra’b kar juobqna karsvaqmn´qna dooc ja karsḿ pħ jmrabsuor sḿ pħ jmrabla heuysḿ pħ pel daelyeug·rqoń heuynigsḿ pħpel daelyeugsoḿ ţous heuykarsḿ pħ neħ ţietqubreu
[…]គឺមានលក្ខណៈ ៥ បែបដែលប្រើក្នុងកាលៈទេសៈខុសគ្នា គឺសំដៅទៅលើអ្នកដែលតាមឋានៈខុសៗគ្នាអញ្ចឹង អ្នកដែលខ្ពស់ជាងគេគឺព្រះ បន្ទាប់មកទៀតគឺស្ដេច ឬក៏ព្រះសង្ឃ បន្ទាប់មកទៀតគឺឪពុកម្ដាយ ឬក៏អ្នកដែលមានអាយុច្រើនជាង ជីដូនជីតា ឪពុកម្ដាយ បន្ទាប់មកទៀតអ្នកដែលមានឋានៈស្មើយើង ឬក៏អាយុស្មើយើង ហើយនឹងចុងក្រោយគឺអ្នកដែលមានឋានៈទាបជាងយើង ឬក៏អ្នកដែលមានអាយុតិចជាងយើង ហើយខ្ញុំក៏សូមបញ្ចប់ទៅការពិពណ៌នាទៅលើការសំពះនៅក្នុងប្រទេសខ្មែរនេះ ដោយប៉ុណ្ណេះដែរ សូមអរគុណ។
quu manlkxńḥ 5 baeb daelbreuknogkalḥ ţesḥ xosqna quu sḿ dwţwleun·k daeltamđanḥ xos~qna·ṉcug n·k daelxp’s jagqequu prħ bnţa’b mkţietquu sdec ŗkº prħ sgᶍ bnţa’b mkţietquu òpok mday ŗkº n·kdaelman·ayocreun jag jii doon jiita òpok mday bnţa’b mkţietn·k daelmanđanḥ smeuyeug ŗkº ·ayosmeuyeug heuynugcogkrouyquu n·k daelmanđanḥ ţab jagyeug ŗkº n·k daelman·ayotic jagyeug heuyxṉoḿ kºsoombṉc’b ţwkarpipńɍnaţwleukarsḿ pħ nwknogbrţesxmaerneħ douyb:ońńeħ daer soom·rqoń_

… continued HERE